Jak zostać żołnierzem? Krok po kroku poradnik

Chcesz zacząć służbę wojskową w Polsce? To ważna decyzja, która otwiera nowe możliwości. Od 2010 roku służba wojskowa w Polsce jest ochotnicza. Dzięki temu każdy może ubiegać się o rekrutację. Kariera w wojsku to więcej niż praca. To służba ojczyźnie. Współczesne wojsko oferuje wiele specjalizacji. Można znaleźć swoją drogę niezależnie od płeć czy wykształcenia.

Kluczowe informacje

• Brak obowiązkowego poboru od 2010 roku
• Możliwość służby dla osób obu płci
• Ponad 1100 specjalizacji wojskowych
• Stabilne zatrudnienie, atrakcyjne wynagrodzenie i częste prezenty dla żołnierza
• Różne ścieżki rekrutacji do wojska
• Szansa na osobisty i zawodowy rozwój
• Służba w obronie ojczyzny

Służba wojskowa w Polsce – informacje podstawowe

Służba wojskowa w Polsce to system obrony narodowej. Obejmuje różne rodzaje sił zbrojnych. Razem tworzą one mechanizm bezpieczeństwa państwa. Główne rodzaje sił zbrojnych to:

• Wojska Lądowe
• Siły Powietrzne
• Marynarka Wojenna
• Wojska Specjalne
• Wojska Obrony Terytorialnej

Każda formacja ma strategiczną rolę w obronie kraju. Żołnierze wykonują kluczowe zadania. Obejmują one:

1. Ochronę granic
2. Udział w misjach zagranicznych
3. Wspieranie ludności podczas klęsk
4. Współpracę z cywilami

„Wojsko to nie tylko mundur, to przede wszystkim służba Ojczyźnie” – gen. Stanisław Koziej

Wojsko Polskie szybko się rozwija. Planuje się zwiększenie liczby żołnierzy. Liczba żołnierzy zawodowych ma być 250 tysięcy, a Wojsk Obrony Terytorialnej 50 tysięcy. Współczesna służba wojskowa oferuje trzy formy zaangażowania:

• Zawodową służbę wojskową
• Terytorialną służbę wojskową
• Dobrowolną zasadniczą służbę wojskową

Każda forma ma swoje wymagania. Daje obywatelom różne możliwości włączenia się w bezpieczeństwo narodowe.

Rodzaje służby wojskowej w Polsce

W Polsce istnieje wiele rodzajów służby wojskowej. Pozwalają one obywatelom wspierać obronę kraju. Każdy z nich oferuje unikalne możliwości rozwoju i służby ojczyźnie.

• Służba kandydacka
• Służba przygotowawcza
• Wojska Obrony Terytorialnej (WOT)

Służba kandydacka

Służba kandydacka to specjalny typ kształcenia wojskowego. Odbywa się w uczelniach lub szkołach podoficerskich. Uczestnicy zdobywają profesjonalne przygotowanie wojskowe i edukację akademicką.

Służba przygotowawcza

Służba przygotowawcza jest dla osób chcących dołączyć do rezerwy. Trwa kilka miesięcy i zawiera intensywne szkolenie podstawowe.

Wojska Obrony Terytorialnej

WOT to ochotnicza formacja. Umożliwia łączenie służby wojskowej z życiem cywilnym. Żołnierze WOT pełnią służbę w niepełnym wymiarze czasu, wspierając lokalne społeczności.

Rodzaj służby	Charakterystyka	Czas trwania
Służba kandydacka	Kształcenie wojskowe	Kilka lat
Służba przygotowawcza	Szkolenie rezerwistów	Kilka miesięcy
WOT	Służba ochotnicza	Elastyczny

„Każdy rodzaj służby wojskowej stanowi szansę na osobisty rozwój i przyczynienie się do bezpieczeństwa Polski”

Wymagania formalne dla kandydatów

Kandydaci chcący służyć w wojsku muszą spełnić kilka ważnych warunków. Kryteria rekrutacji są dokładnie określone. To zapewnia, że tylko najlepsi mogą chronić nasz kraj.

• Polskie obywatelstwo
• Ukończone 18 lat życia
• Niekaralność
• Pełna zdolność fizyczna i psychiczna

Wymagania dotyczące wykształcenia różnią się w zależności od rodzaju służby:

Rodzaj stanowiska	Minimalne wymagania edukacyjne
Szeregowi	Ukończenie szkoły podstawowej
Podoficerowie	Ukończenie szkoły średniej
Oficerowie	Ukończone studia magisterskie

„Służba wojskowa to nie tylko praca, to zobowiązanie wobec ojczyzny” – gen. Wojciech Jaruzelski

Warto pamiętać, że wymagania do wojska są stale aktualizowane. Kandydaci powinni śledzić najnowsze informacje od wojskowych centrów rekrutacji. Oprócz formalnych kryteriów, ważne są również predyspozycje kandydata. Na przykład:

1. Dobra kondycja fizyczna
2. Odporność psychiczna
3. Umiejętność pracy w zespole
4. Zdyscyplinowanie

Jak zostać żołnierzem

Rekrutacja do wojska to wieloetapowy proces. Wymaga dokładnego przygotowania i spełnienia określonych kryteriów. Kandydaci muszą przejść testy sprawdzające ich kondycję fizyczną i psychiczną.

Proces rekrutacji krok po kroku

Kandydaci zaczynają od złożenia wniosku w Wojskowym Centrum Rekrutacji. Kluczowe etapy to:

• Wypełnienie dokumentacji zgłoszeniowej
• Rozmowa kwalifikacyjna
• Weryfikacja dokumentów
• Skierowanie na badania wojskowe

Testy sprawnościowe

Egzaminy do wojska sprawdzają kondycję fizyczną. Testy różnią się w zależności od płci i rodzaju służby. Obejmują:

1. Bieg na dystansie 3 kilometrów
2. Podciąganie na drążku
3. Pompki
4. Test wytrzymałościowy

Badania lekarskie i psychologiczne

Badania wojskowe to kluczowy element rekrutacji. Składają się z testów medycznych i konsultacji psychologicznych. Weryfikują:

• Stan zdrowia fizycznego
• Predyspozycje psychiczne
• Odporność na stres
• Zdolność podejmowania decyzji

*”Służba wojskowa to nie tylko praca, to misja wymagająca pełnego zaangażowania i determinacji”*

Proces rekrutacji jest złożony. Kandydaci muszą wykazać się dobrą kondycją fizyczną i odpowiednimi predyspozycjami psychicznymi.

Stopnie wojskowe i ścieżki kariery

Kariera w wojsku to fascynująca droga zawodowa. Oferuje szereg możliwości awansu i rozwoju osobistego. Stopnie wojskowe są kluczem do hierarchii wojskowej, określając pozycję i odpowiedzialność żołnierza.

• Szeregowi – pierwszy etap kariery wojskowej
• Podoficerowie – od kaprala do starszego chorążego
• Oficerowie młodsi – od podporucznika do kapitana
• Oficerowie starsi – od majora do pułkownika
• Generałowie – najwyższy szczebel dowodzenia

Awans w wojsku zależy od kilku czynników:

1. Wykształcenie
2. Staż służby
3. Osiągnięcia zawodowe
4. Pozytywne opinie przełożonych

„Sukces w wojsku to nie tylko wiedza, ale przede wszystkim determinacja i zaangażowanie” – słowa doświadczonego oficera.

Poniżej tabela pokazuje przykładowe wynagrodzenia dla różnych stopni wojskowych:

Stopień wojskowy	Wynagrodzenie w 2023 roku
Szeregowy	4 960 zł
Kapral	5 560 zł
Generał	18 150 zł

Kariera w wojsku to nie tylko możliwość awansu. To także ciągłe doskonalenie umiejętności. Stopnie wojskowe odzwierciedlają rangę, doświadczenie i profesjonalizm żołnierza.

Zarobki w wojsku według stopni

Pensja żołnierza to więcej niż tylko wynagrodzenie. To kompleksowy system świadczeń finansowych. Zarobki w wojsku różnią się w zależności od stopnia, stażu służby i specjalizacji.

Wynagrodzenie podstawowe

Wynagrodzenie żołnierzy rośnie. Od 1 stycznia 2024 roku wprowadzono podwyżki dla różnych korpusów wojskowych:

• Szeregowi: wzrost z 4960 zł do 6000 zł
• Podoficerowie młodsi: podwyżka 21,2% – 25,4%
• Oficerowie młodsi: wzrost 22,5% – 25,4%
• Generałowie: wzrost do 2600 zł

Dodatki wojskowe

Oprócz pensji, żołnierze otrzymują dodatki:

• Dodatek za długoletnią służbę
• Dodatek motywacyjny
• Dodatek służbowy
• Gratyfikacje urlopowe

Stopień wojskowy	Pensja podstawowa	Dodatki
Szeregowy	6000 zł	Do 500 zł
Sierżant	7500 zł	Do 1000 zł
Kapitan	10000 zł	Do 1500 zł

Perspektywy wzrostu

Pensja żołnierza rośnie z awansem. Ministerstwo Obrony Narodowej planuje dalsze podwyżki. Chcą zachęcić młodych do służby wojskowej.

Służba wojskowa to nie tylko praca, ale misja i możliwość rozwoju osobistego.

Szkolenie podstawowe – co należy wiedzieć

Szkolenie wojskowe to podstawa przygotowania żołnierza. Każdy musi przejść kurs podstawowy. Ten kurs daje umiejętności i wiedzę potrzebną do służby.

• Nauka regulaminów wojskowych
• Szkolenie z musztry
• Obsługa broni
• Podstawy taktyki wojskowej
• Pierwsza pomoc medyczna
• Intensywne treningi fizyczne

Czas trwania szkolenia zależy od rodzaju służby:

Rodzaj służby	Czas trwania szkolenia
Służba kandydacka	12 tygodni
Służba przygotowawcza	8 dni (tryb ciągły)
Wojska Obrony Terytorialnej	4 x 2 dni (tryb weekendowy)

„Szkolenie podstawowe to nie tylko nauka umiejętności technicznych, ale również kształtowanie charakteru i ducha wojskowego” – instruktor wojskowy

Przygotowanie żołnierza kończy się egzaminem i przysięgą wojskową. Kandydat musi pokazać się sprawnością fizyczną i psychologiczną.

Rodzaje jednostek wojskowych

Wojsko Polskie składa się z wielu rodzajów wojsk. Każdy z nich jest ważny dla obrony kraju. Poznaj najważniejsze jednostki i ich zadania. Siły zbrojne mają kilka kluczowych rodzajów. Wszystkie razem tworzą mocną obronę kraju.

• Wojska Lądowe – podstawowy trzon obronności
• Siły Powietrzne – obrona przestrzeni powietrznej
• Marynarka Wojenna – ochrona interesów morskich

Wojska Lądowe

Wojska Lądowe to największy rodzaj wojsk w Polsce. Ich zadania skupiają się na działaniach na lądzie. Obejmują:

1. Jednostki zmechanizowane
2. Jednostki pancerne
3. Artyleria
4. Wojska rozpoznawcze

Siły Powietrzne

Siły Powietrzne chronią przestrzeń powietrzną kraju. Ich główne zadania to:

• Rozpoznanie powietrzne
• Wsparcie lotnicze
• Ochrona granic powietrznych

Marynarka Wojenna

Marynarka Wojenna chroni polskie wybrzeże. Jej główne zadania to:

• Patrol morski
• Działania przeciwminowe
• Rozpoznanie nawodne i podwodne

„Każdy rodzaj wojsk ma swoją unikalną rolę w systemie bezpieczeństwa państwa” – gen. bryg. Wojska Polskiego

Edukacja wojskowa i możliwości rozwoju

Wojsko oferuje wiele możliwości edukacyjnych dla osób zainteresowanych służbą. Edukacja wojskowa jest kluczem do kariery żołnierza. Pozwala zdobyć unikalne kwalifikacje i wiedzę. Principales ścieżki edukacji wojskowej obejmują:

• Studia wojskowe na renomowanych uczelniach
• Kursy dla żołnierzy o różnym stopniu zaawansowania
• Specjalistyczne szkolenia techniczne i taktyczne
• Możliwość uzyskania dodatkowych uprawnień i certyfikatów

Kluczowe uczelnie wojskowe w Polsce to:

1. Akademia Wojsk Lądowych
2. Wojskowa Akademia Techniczna
3. Akademia Marynarki Wojennej

„Edukacja wojskowa to nie tylko nauka, to inwestycja w siebie i swój rozwój zawodowy” – gen. bryg. dr Jarosław Wierzcholski

Żołnierze mają dostęp do bezpłatnych studiów i kursów. Szkolenia te podnoszą ich kwalifikacje. Edukacja wojskowa otwiera drogę do awansu i prestiżowych stanowisk. Kursy dla żołnierzy są dopasowane do potrzeb każdego. Zapewniają kompleksowe przygotowanie do służby.

Służba w Wojskach Obrony Terytorialnej

Wojska Obrony Terytorialnej (WOT) to najmłodszy rodzaj sił zbrojnych w Polsce. Oferują wyjątkową szansę na połączenie życia cywilnego z wojskowym zaangażowaniem. Dla tych, którzy chcą służyć ojczyźnie, WOT daje niepowtarzalną szansę. Żołnierze WOT mają kluczową rolę w zabezpieczaniu lokalnych społeczności.

Specyfika służby w WOT

Służba terytorialna oferuje elastyczne zatrudnienie:

• Szkolenia odbywają się głównie w weekendy
• Możliwość pogodzenia służby z pracą zawodową
• Miesięczne dyżury w jednostce wojskowej

Wymagania specjalne dla kandydatów

Kandydaci do WOT muszą spełnić kilka kryteriów:

1. Ukończone 18 lat
2. Polskie obywatelstwo
3. Pełnia zdrowia psychicznego i fizycznego
4. Niekaralność

„WOT to nie tylko służba, to przede wszystkim misja obrony ojczyzny i lokalnej społeczności”

Służba w WOT jest całkowicie ochotnicza. Każdy zainteresowany może dołączyć do tej formacji wojskowej. W WOT można rozwijać umiejętności wojskowe, nie rezygnując z pracy czy studiów. Żołnierze otrzymują dodatkowe świadczenia i szkolenia.

Dokumenty wymagane podczas rekrutacji

Przygotowanie dokumentów do wojska to kluczowy etap procesu rekrutacyjnego. Kandydaci muszą zgromadzić kompletny zestaw zaświadczeń wojskowych. Te dokumenty potwierdzają ich zdolność do służby. Podczas składania wniosku o powołanie należy przygotować następujące dokumenty:

• Wniosek o powołanie do służby
• Aktualny życiorys
• Odpis aktu urodzenia
• Zaświadczenie o niekaralności
• Informacja z Krajowego Rejestru Karnego
• Dyplom lub świadectwo ukończenia szkoły

Każdy dokument musi być oryginalny i aktualny. Ważne jest, aby pamiętać, że kompletność dokumentacji ma duży wpływ na szanse przyjęcia do wojska.

Rada: Sprawdź wszystkie dokumenty przed złożeniem w Wojskowej Komendzie Uzupełnień!

Dodatkowe dokumenty specjalistyczne

W zależności od specyfiki stanowiska, kandydaci mogą musieć dostarczyć:

1. Certyfikaty potwierdzające umiejętności
2. Zaświadczenia o odbytych szkoleniach
3. Dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe

Rodzaj dokumentu	Wymagalność
Wniosek o powołanie	Obowiązkowy
Zaświadczenie lekarskie	Obowiązkowy
Dokumenty specjalistyczne	Opcjonalne

Pamiętaj, że dokładność i rzetelność złożonych dokumentów do wojska decyduje o powodzeniu całego procesu rekrutacyjnego.

Egzaminy sprawnościowe – szczegółowy opis

Testy sprawnościowe to ważny krok w procesie rekrutacyjnym. Sprawdzają, czy kandydaci są w dobrej formie fizycznej. Weryfikują zdolność do służby wojskowej przez trudne ćwiczenia. Normy sprawnościowe zależą od płci i wieku. Mężczyźni i kobiety mają inne zadania:

• Bieg na określonym dystansie
• Ćwiczenia siłowe
• Test wytrzymałościowy
• Próby sprawności ogólnej

Kluczem do sukcesu jest systematyczne przygotowanie oraz regularne treningi.

Wymagania fizyczne są dokładnie określone:

Ćwiczenie	Mężczyźni	Kobiety
Bieg	3000 m	1000 m
Podciąganie	Min. 10 powtórzeń	Zwis na drążku
Pompki	Min. 20 powtórzeń	Min. 10 powtórzeń

Kandydaci muszą pokazać swoją siłę i odporność psychiczną. Systematyczne przygotowanie i strategiczne podejście są kluczem do zaliczenia egzaminu.

Wojskowa służba zawodowa a życie prywatne

Służba wojskowa to więcej niż praca. To styl życia, który wymaga równowagi między obowiązkami a życiem prywatnym. Żołnierze muszą radzić sobie z codziennymi wyzwaniami, zachowując więź z rodziną.

Zakwaterowanie wojskowe

Wojsko oferuje żołnierzom profesjonalne mieszkania. Zapewniają one komfort i bezpieczeństwo. Są różne formy zakwaterowania:

• Koszary wojskowe
• Mieszkania służbowe
• Akademiki dla podchorążych

Świadczenia socjalne dla żołnierzy

Świadczenia wojskowe to ważne wsparcie dla żołnierzy. Obejmują:

Rodzaj świadczenia	Wysokość
Opieka medyczna	Pełne ubezpieczenie
Emerytura wojskowa	Po 25 latach służby
Dodatek za gotowość bojową	411 zł miesięcznie

Urlopy żołnierza

Każdy żołnierz ma prawo do różnych urlopów. Pozwalają one na odpoczynek i sprawy osobiste:

1. Urlop wypoczynkowy – średnio 26 dni w roku
2. Urlop okolicznościowy
3. Urlop szkoleniowy

„Wojsko dba o równowagę między służbą a życiem prywatnym żołnierza” – gen. Stanisław Koziej

Wojskowa służba zawodowa wymaga determinacji i umiejętności zarządzania czasem. To pozwala na równowagę między obowiązkami a życiem osobistym.

Misje zagraniczne i szkolenia międzynarodowe

Polscy żołnierze mają ważną rolę w misjach zagranicznych. Współpraca międzynarodowa daje im szansę na zdobywanie doświadczeń i podnoszenie kwalifikacji. Około 590 żołnierzy służy za granicą. Średnio 160 z nich przechodzi roczną rotację. Szkolenia NATO i udział w operacjach pokojowych to dla nich szansa na rozwój.

• Misje obejmują operacje pokojowe ONZ
• Udział w misjach NATO
• Wspólne ćwiczenia z wojskami sojuszniczymi

Służba zagraniczna to nie tylko misja, ale również szansa na profesjonalny rozwój i zdobycie unikalnych umiejętności.

Rekrutacja na misje zagraniczne wymaga spełnienia kilku kryteriów. Ważne są:

1. Znajomość języków obcych
2. Minimum dwuletnie doświadczenie w strukturach międzynarodowych
3. Pozytywne oceny z dotychczasowej służby

Rodzaj misji	Liczba uczestników	Czas trwania
Misje pokojowe ONZ	250	6-12 miesięcy
Szkolenia NATO	180	1-3 miesiące
Misje obserwacyjne	160	3-6 miesięcy

Przygotowania do misji to kompleksowe szkolenia i badania lekarskie. Współpraca międzynarodowa pozwala żołnierzom rozwijać umiejętności i dzielić się doświadczeniami z sojusznikami.

Specjalizacje w wojsku

Wojsko oferuje wiele specjalności, które pozwalają żołnierzom rozwijać swoje umiejętności. Można znaleźć różne kierunki, które odpowiadają różnym zainteresowaniom i talentom.

• Logistyka wojskowa
• Informatyka i cyberbezpieczeństwo
• Medycyna wojskowa
• Inżynieria wojskowa
• Lotnictwo i przestrzeń powietrzna
• Marynarka wojenna

Wojska Obrony Terytorialnej rozszerzyły listę kwalifikacji. Teraz żołnierze mogą wybrać z 17 specjalności. To więcej możliwości dla tych, którzy chcą służyć w wojsku.

Każda specjalizacja wymaga dedykowanych szkoleń i ciągłego doskonalenia umiejętności.

Dla kandydatów zainteresowanych specjalnościami wojskowymi kluczowe są:

Obszar specjalizacji	Wymagane kwalifikacje	Czas szkolenia
Informatyka wojskowa	Wykształcenie techniczne	12-18 miesięcy
Medycyna wojskowa	Dyplom lekarski	24-36 miesięcy
Inżynieria wojskowa	Kierunki techniczne	15-24 miesięcy

Niektóre specjalności, jak w wojskach specjalnych, wymagają dodatkowych kwalifikacji. Żołnierze mogą rozwijać się przez kursy i studia podyplomowe. Dzięki temu zdobywają wyższe umiejętności w swojej dziedzinie.

Wniosek

Kariera wojskowa w Polsce daje szansę na służbę ojczyźnie. Wojsko Polskie planuje zwiększyć liczbę żołnierzy. Chodzi o 250,000 profesjonalistów i 50,000 w Wojskach Obrony Terytorialnej. W wojsku są różne możliwości rozwoju. Można rozwijać się zawodowo i osobistą. Służba wojskowa wymaga determinacji i sprawności fizycznej. Kandydaci mają wybór spośród trzech rodzajów służby. Można wybrać zawodową, terytorialną lub dobrowolną zasadniczą. Każda opcja daje szansę na rozwój i zdobycie doświadczenia. Proces rekrutacji został uproszczony. Teraz trwa zaledwie 50 dni. Wojsko oferuje atrakcyjne warunki, w tym wynagrodzenie od 6,000 PLN i możliwość awansu.

FAQ

Jakie są podstawowe wymagania, aby zostać żołnierzem w Polsce?

Aby zostać żołnierzem w Polsce, musisz spełnić kilka kluczowych wymagań. Musisz mieć polskie obywatelstwo i ukończyć 18 lat. Nie możesz być skazany i musisz być zdrowy fizycznie i psychicznie.Wymagania dotyczące wykształcenia różnią się w zależności od rodzaju służby. Szeregowi potrzebują tylko ukończenia szkoły podstawowej. Podoficerowie muszą mieć szkołę średnią, a oficerowie – studia magisterskie.

Ile można zarobić w wojsku?

W wojsku zarobki zależą od stopnia i stażu służby. Według danych z 2024 roku, zarobki brutto wahają się od około 6000 zł dla szeregowego do 20 900 zł dla generała. Dodatkowo, żołnierze otrzymują różne dodatki.

Jakie są rodzaje służby wojskowej w Polsce?

W Polsce istnieją trzy główne rodzaje służby wojskowej. Są to służba kandydacka, służba przygotowawcza i Wojska Obrony Terytorialnej. Wojska Obrony Terytorialnej łączy służbę wojskową z życiem cywilnym.

Jak wygląda proces rekrutacji do wojska?

Proces rekrutacji do wojska obejmuje kilka etapów. Najpierw trzeba złożyć wniosek w Wojskowej Komendzie Uzupełnień. Następnie jest rozmowa kwalifikacyjna i testy sprawnościowe.Badania lekarskie i psychologiczne są kolejnymi etapami. Kandydaci muszą przejść wszystkie te etapy, aby zostać przyjętymi do służby wojskowej.

Czy kobiety mogą służyć w wojsku?

Tak, w Polsce kobiety mogą służyć w wojsku na równych prawach z mężczyznami. Istnieją różne specjalizacje i rodzaje służby dostępne dla kobiet. Wymagania rekrutacyjne są dostosowane do ich predyspozycji fizycznych.

Jakie są możliwości rozwoju w wojsku?

Wojsko oferuje liczne możliwości rozwoju. Można skorzystać z bezpłatnych studiów na uczelniach wojskowych. Są też kursy specjalistyczne, szkolenia językowe i studia podyplomowe.Można awansować na wyższe stopnie wojskowe. Są specjalizacje w różnych dziedzinach, takich jak logistyka, informatyka, medycyna czy lotnictwo.

Jak długo trwa podstawowe szkolenie wojskowe?

Czas trwania szkolenia podstawowego zależy od rodzaju służby. Może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy. Szkolenie obejmuje naukę regulaminów, musztry, obsługi broni i taktyki.Intensywne treningi fizyczne są również ważnym elementem. Szkolenie kończy się egzaminem i złożeniem przysięgi wojskowej.

Co daje służba w Wojskach Obrony Terytorialnej?

Służba w Wojskach Obrony Terytorialnej (WOT) pozwala łączyć życie cywilne z wojskowym. Żołnierze WOT odbywają weekendowe szkolenia i uczestniczą w ćwiczeniach. Pełnią ważną rolę w systemie obronnym kraju.To doskonała opcja dla osób, które chcą służyć ojczyźnie, nie rezygnując z dotychczasowej pracy lub studiów.